به سوی جشن خداحافظی مهرآیین

دخترک شش و نیم ساله ی چموش امروزم!

سه سال تمام را به آیین مهرِ مهرآیین، شادمانه و سرخوش سپری کردی. با شیوه آموزشی "رجیو امیلیا "

 کودکی که از حقش به هیچ عنوان نمی گذره, کوچکترین آزاری رو برنمی تابه و سراپا اعتماد بنفس و جستجوگری ست رو از گهواره ی سراپا مهرش برگرفته ایم, مگه جز این آرزومون بود که حالا چموش خطابت میکنم؟!

این آخرین هفته ای ست که با دوستان پیش از دبستانت در تب و تاب برگزاری جشن خداحافظی, ایام خوش مهدکودک رو سپری می کنین. دورانی که من هیچوقت سعادت داشتنش رو توی کودکیم نداشتم و مزه ی نابش رو نچشیده م. شاید برای همینه که مهدکودک تو برام اینقدر مهم بود که بخاطرش از شهرک محل کارم مهاجرت کردیم و برات داستانش رو پیش از این نوشته م. 

هر چی که بود امیدوارم توشه ای که در این سه سال از عمر عزیزت برگرفتی برای همه ی عمر منبع انرژی و الهام باشه.

---------------------------------------------------------------------------------------

پی نوشت 

در ادامه ی مطلب شرح  الگوی آموزشی رجیو امیلیا رو که از کانال تلگرام مهدتون برام رسیده رو برای تو و دوستای عزیزم که خواننده ی این پست هستند, میذارم.

 رویکرد رجیو خلاق ترین رویکرد آموزشی دنیا (به قلم دکتر حسینی خواه)

1- نقش معلم در رجیو بسیار متفاوت از نقش نسبتا غیرفعال معلم در مونته سوری است: معلم رجیو در مقابل مونته سوری, پژوهشگر است نه اجراگر; مستندساز است (مشاهده+تامل+ثبت و ضبط) نه مشاهده گر; هنرمند و اتلیست است نه معلم معمولی.

2- رجیو امیلیا همایش بین المللی سالانه دارد, گردهمایی و دوره های اموزشی بین المللی سالانه دارد, نمایشگاه های بین المللی کارهای کودکان رجیو را در اقصا نقاط جهان به نمایش می گذارد, بیشترین حامیان و مشتاقان را در منطقه اسکاندیناوی دارد کشورهایی که دارای رتبه های نخست نظام تعلیم و تربیت در جهان اند.

3- بیشترین افتخارات را از جهت تاثیر سازنده بر زندگی کودکان در دنیا کسب کرده است: در سال 1991 و از طرف مجله Newsweek به عنوان بهترین رویکرد اموزشی جهان معرفی شد. در سال 1992 جایزه سالانه موسسه Lego را دریافت کرد. در سال 1993 جایز بنیاد Kohl در شیکاگو را گرفت. در سال 1994 جایز سالانه هانس کریستین اندرسن دانمارک را دریافت کرد. در سال 2004 و در مجله Refocus به ان لقب استاندارد طلایی در اموزش Golden Standard داده می شود. در سال 2015 مجددا جایزه Lego را صاحب می شود. همچنین از طرف انجمن مدیترانه ای مدارس بین المللی و دانشگاه هاروارد صاحب افتخارات شده است. و توسط سازمان های بین المللی همچون بانک جهانی, گوگل, یونسکو و ... حمایت می شود.

4- نکته اخر این که, انجمن ملی تعلیم و تربیت کودکان NAEYC در سند راهنمای خود تحت عنوان DAP, اصول رجیو امیلیا را پذیرفته و برای همه جهان توصیه کرده است.

جملات لوریس مالاگاتزی بنیان گذار رجیو:

- صدها جهان وجود دارد که کودک تصور کند;

- صدها جهان وجود دارد که کودک کشف کند;

- صدها جهان وجود دارد که کودک خلق کند;

- پس کودک می تواند به صد زبان سخن بگوید.

مبانی نظری و روانشناختی الگوی رجیو امیلیا

لوريس مالاگاتزي بنيان گذار الگوي رجيو اميليا ( اهل رجيو اميلياي ايتاليا) 

مالاگاتزی معتقد است مهم‌ترین اصل در انتخاب روش تعلیم و تربیت این است که نباید اسیر امور قطعی و مسلم بود. برنامهٔ درسی رویکرد رجیو، برنامه در حال تکوین و پیش رونده است. در مراکز رجیو برنامه ریزی تحصیلی واحدهای مشخص و از پیش تعیین شده وجود ندارد و به جای آن برنامعه ای قابل انعطاف و متناسب با علایق و نظرات کودکان استفاده می‌شود. برنامه ای در قالب پروژه‌ها که به تدریج شکل می‌گیرد و کامل می‌شود. در برنامه رجیو به وسعت بخشیدن شبکه‌های ارتباطی، بسیار توجه می‌شود و او این ارتباط و تبادل نظر با مربیان، والدین، اجتماع پیرامون و... را یک روش باز و دموکراتیک می‌خواند. و مسیر دو طرفهٔ تعامل را نیز مانند مسابقه پینگ پنگ می‌داند که در آن مهارت هر دو طرف (هم کودک و هم بزرگسالان) اهمیت دارد.

مستند سازی دیگر ویژگی‌های اصلی در برنامه رجیو است. مربیان با استفاده از امکاناتی نظیر دوربین عکاسی، فیلمبرداری، ضبط صوت، ویدئو، رایانه، کاغذ و قلم و... به ثبت و ضبظ افکار، ایده‌ها، احساسات، عواطف و تجربیات کودکان می‌پردازند.

محتوا و سازماندهی آن

اجرای پروژه‌ها بطور طبیعی ورود به حیطه‌های مختلف علوم تجربی، ریاضیات، ادبیات، مهارت‌های شفاهی گوش دادن و صحبت کردن و نیز آشنایی با حروف، اعداد، تصاویر و نوشته‌ها، مهارت‌های پژوهشی و رشد در ابعاد متفاوت را در پوشش واحدی از فرایند یادگیری بر اساس برنامهٔ پیش رونده (تکوینی) امکان پذیر می‌سازد.

محیط یادگیری

در الگوی رجیو به محیط خیلی اهمیت داده شده و به عنوان " معلم سوم " از آن یاد می‌شود. محیط در این مدل، منعکس کنندهٔ فلسفهٔ تربیت کنندهٔ جان دیویی و نظریه یادگیری اجتماعی ویگوتسکی است و با حوزهٔ دانش کودکان و قلمرو ارتباطات و احساسات آنان متناسب است. به گفته کادول: همهٔ قسمت‌های محیط مهم‌اند و هیچ فضای حاشیه ای و بی اهمیت تلقی نمی‌شود و هیچگونه گوشه ای بدون ارزش نیست. با ورود به مراکز رجیو مفهوم فضایی دلپذیر با طراحی زیبا، هماهنگ، مملو از آرامش که تسهیل گر ارتباط، تعامل و اکتشاف است به کودکان به عنوان موجوداتی کنجکاو، خیال پرداز، خلاق، شایسته و توانمند احترام می‌گذارد.

هر مرکز شامل سالن ورودی مناسب جهت خوش آمدگویی، این ارمغان را برای بزرگسالان به ارمغان می‌آورد که این مراکز علاوه بر کودکان متعلق به آن‌ها نیز هست. وجود نیمکت‌هایی برای نشستن والدین، تابلوهای نصب شده که اطلاعاتی دربارهٔ طرح‌های مرکز، فهرست رخدادها، اسامی مربیان و پیام‌هایی که انعکاسی از زندگی کودک است به چشم می‌خورد که از ویژگی‌های این بخش از مدارس رجیو است. به عبارتی دیوارها، سالن و حتی سقف آویزها با کودکان و اولیا سخن می گویند و تاریخ زندگی هر مرکز را به صورتی مستند روایت می‌کنند و دنیایی از شور زندگی، اکتشاف و یادگیری خلاقیت و پویایی و لیاقت و توانایی را نمایش می‌گذارند.

روش

روش این رویکرد، یک روش اکتشافی است. روشی که زمینهٔ بروز و ظهور قدرت‌های درونی کودکان را فراهم می‌سازد و سبب رشد اجتماعی، علمی، ادبی، اخلاقی و هنری آنان می‌شود. این رویکرد از طریق اجرای پروژه‌ها سبب یادگیری عمیق در کودکان می‌شود. عنوان پروژه توسط مربیان، اولیا و با توجه به شنیدن مکالمات، خاطرات و داستان‌هایی که بچه‌ها بازگو می‌کنند بوجود می‌آید. و پروژه‌ها نیز باید ویژگی‌هایی که قابل اجرا باشد را داشته باشد. در اجرای هر پروژه بچه‌ها بصورت گروهی روی موضوعی کار می‌کنند و مدت زمان اجرای آن‌ها نیز متفاوت است.

مثال: قبل از شروع تابستان، قرار بر این شد که وقتی کودکان مسافرت می‌روند جعبه‌هایی با خود ببرند و هر چیز جالبی که می‌بینند در آن‌ها جای دهند، پس از بازگشت مربیان پرسیدند: چشم‌هایتان چه دیدند؟ گوش‌هایتان چه چیزهایی شنیدند؟

مربیان متنظر بودند کودکان در خصوص ساحل، ماهیگیری، غروب خورشید و... صحبت کنند اما از آنجا که کودکان آزاد بودند هر چه می‌خواهند بگویند ماجرای غیر منتظره ای رخ داد (صحبت از شلوغی و ازدهام جمعیت در خیابان‌ها)

مسافرت ← دیده‌ها، شنیده‌ها، جمع آوری اشیا جالب ← حرف‌های غیر منتظره کودکان در خصوص شلوغی ← نقاشی کردن دیده‌ها ← ضبط صحبت بچه‌ها ← تفاوت میان گفته‌ها و آنچه کشیده بودند ← توضیحات بچه‌ها و رفع تناقض گفته‌ها با نقاشی‌ها ← بردن بچه‌ها به خیابان شلوغ و عکس گرفتن بچه‌ها از شلوغی ← به تصویر کشیدن ازدهام

پروژه:

مرحله اول: چگونگی آغاز پروژه

مرحله دوم: تحقیق و جستجو به منظور یافتن پاسخ پرسش‌ها و جمع آوری اطلاعات و دسته بندی آن‌ها

مرحله سوم: نتیجه گیری نهایی و به نمایش گذاشتن مستند است و آنچه کودکان به مربیان ارائه داده اند. نقش مربیان - مشارکت اولیا - منابع و ... هم در تحقیق و بهتر انحام شدن پروژه مؤثر است.